Alcohol bereikt binnen tien minuten de hersenen via het bloed en oefent invloed uit op de werking van dit orgaan. Het kan iemands gedrag en emoties op het moment van drinken beïnvloeden, maar ook op de lange termijn onherstelbare schade aan het brein toebrengen. Alcohol heeft invloed op de manier waarop mensen de omgeving waarnemen en beleven en op hoe zij zich voelen. Waarom is alcohol slecht voor de hersenen? Drank heeft een verdovende werking en kent effecten op de korte, maar ook op de lange termijn. Een avond stevig doordrinken of langdurig veel drinken kan tot meer leiden dan een kater de volgende dag. Diverse delen van het brein werken door alcohol trager of minder goed en dat is merkbaar aan hoe het lichaam functioneert. Een alcoholverslaving kan voor onomkeerbare schade zorgen.
Wat doet alcohol op korte termijn met de hersenen?
Als iemand een paar glazen drinkt, kan die het effect direct merken. Drank heeft invloed op het cognitieve vermogen, waardoor bijvoorbeeld op het gebied van zelfcontrole, aandacht en geheugen merkbare veranderingen waargenomen kunnen worden.
Korte termijn effecten van alcohol op het brein zijn onder andere:
- Verstoord evenwicht en motoriek: de invloed op het cerebellum (de kleine hersenen) heeft invloed op de coördinatie, waardoor iemand met alcohol op meer kans heeft om te vallen, kan gaan slingeren en geen rechte lijn meer kan lopen;
- Verstoorde waarnemingen: alcohol kan bepaalde delen van de hersenen verdoven, waardoor iemand met drank op harder en warriger gaat praten en minder goed kan horen;
- Controle vermindert: iemand die heeft gedronken is bijvoorbeeld een stuk vrolijker en uitbundiger en praat veel meer. Ook neemt de kans op agressief gedrag toe;
- Vrijer en minder geremd: iemand durft en doet dingen die hij of zij zonder drank minder snel zou ondernemen. Daardoor kan iemand overmoedig worden en achteraf spijt krijgen van bepaalde dingen.
Een avond overmatig drankgebruik of binge drinking kan leiden tot:
- Vermoeidheid en een suffig gevoel;
- Black-out of grey-out: alcohol kan invloed hebben op de werking van de hippocampus in de hersenen. Dit is een belangrijk deel van het geheugen. Drank kan ervoor zorgen dat iemand zich van bepaalde delen van de avond niets meer kan herinneren. Soms komt de herinnering vaag terug. Dit wordt een grey-out genoemd.
- Alcoholvergiftiging: iemand raakt bewusteloos of in coma doordat de alcohol belangrijke functies zoals de hartslag en de ademhaling beïnvloedt.
Wat doet alcohol met het brein op de lange termijn?
Bij personen die op de lange termijn structureel te veel drinken, kan er hersenschade door alcohol ontstaan. Drinkt iemand voor lange tijd zwaar – 21 glazen of meer per week – dan heeft diegene kans op een hersenbeschadiging. Overmatig alcoholgebruik heeft invloed op de structuur van het brein, het denkvermogen en de hersenactiviteit. Daardoor kan iemand minder snel nadenken, zich zaken steeds slechter herinneren en zich op den duur minder flexibel opstellen in onvoorziene of nieuwe situaties.
Wanneer ontstaat er hersenschade door alcohol?
Het toxische effect van alcohol kan schade toebrengen aan verschillende delen van het brein. Zo kan het volume van de verbindingen tussen de cellen en de grijze en witte stoffen afnemen. Alcohol an sich heeft hierop een direct effect. Bovendien kan langdurig alcoholgebruik leiden tot een verminderde eetlust en opname van voedingsstoffen, waardoor vitaminetekorten aan onder meer B1 en B2 ontstaan. Vitaminetekorten hebben weer uitwerking op de lichamelijke gezondheid en dus ook op het brein. Abrupt stoppen met forse alcoholinname kan processen in de hersenen op gang brengen die alsnog een giftige uitwerking hebben. Daarom is het verstandig om af te kicken van een alcoholverslaving onder professionele begeleiding.
Wat zijn symptomen van hersenbeschadiging veroorzaakt door alcohol?
Als iemand jaren structureel veel alcohol drinkt, kan dat zich uiten in:
- Ontwikkeling van psychische problemen: iemand kan depressie, angsten of psychoses ontwikkelen;
- De hersenen worden kleiner: doordat verbindingen tussen hersencellen afnemen en het afsterven van hersencellen wordt het brein kleiner;
- Afgenomen verbindingen tussen hersencellen: daardoor sterven hersencellen af en neemt de werking van het brein af. Dit is te merken aan onder andere geheugenverlies, concentratieverlies en een slechte motoriek of coördinatie;
- Ontwikkeling van de Ziekte van Korsakov: dit syndroom is een ernstige vorm van hersenschade door alcohol. Een belangrijk kenmerk van deze ziekte is dat iemand nieuwe informatie niet meer in het langetermijngeheugen kan opslaan;
- Ontwikkeling van dementie.
Kan hersenschade door alcohol herstellen?
Het ligt aan het soort hersenschade of deze schade nog kan herstellen. Een deel van de hersenschade door overmatig drinken is omkeerbaar bij volwassenen. Bepaalde hersenbeschadigingen zijn blijvend en zorgen voor permanente schade aan de gezondheid.
Herken jij jezelf of een naaste in overmatig drankgebruik? Herstellen van een alcoholverslaving doe je niet alleen. Wij bieden je graag professionele hulp. Met een multidisciplinair team van specialisten op het gebied van verslavingszorg biedt Recovery Mental Healthcare hulp en advies. Je kunt ons bereiken op nummer: 085 – 8200 900 of administratie@recoverymhc.nl.
