Verslaving en borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS)

VERSLAVING EN BORDERLINE PERSOONLIJKHEIDSSTOORNIS (BPS)

Mensen met borderline persoonlijkheidsstoornis (kortweg borderline of BPS) hebben last van sterke wisselingen in hun gedachten, stemming en gedrag. Hierdoor lopen ze vaak vast in het dagelijks leven. Ze slagen er bijvoorbeeld maar niet in om een opleiding af te maken, zeggen plotseling hun baan op en kunnen relaties en vriendschappen moeilijk behouden. Een borderline persoonlijkheidsstoornis komt voor bij 1 tot 2 procent van de bevolking. In Nederland gaat het om 150.000 tot 200.000 patiënten. Ongeveer 75 procent daarvan is vrouw. Borderline persoonlijkheidsstoornis is een complexe, vaak onbegrepen psychische stoornis die nauw samenhangt met verslaving. 

De cijfers van NEMESIS (The Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study) – een landelijke studie naar de psychische gezondheid en het welzijn van volwassen Nederlanders – tonen aan dat bijna de helft van alle mensen die gediagnosticeerd zijn met borderline ook worstelt met een afhankelijkheid van drugs of alcohol.

Wat zijn de kenmerken van borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS)?

Het is niet eenvoudig om borderline te herkennen. Voor sommige mensen met BPS lijkt het zelfs wel of zij twee persoonlijkheden hebben. Veelvoorkomende kenmerken van borderline persoonlijkheidsstoornis zijn bijvoorbeeld:

  • Niet goed weten wie je bent of wat je voelt; 
  • Weinig grip hebben op je emoties; 
  • Je laat je door niemand echt kennen;
  • Je gedraagt je wantrouwend naar andere mensen toe;
  • Je houdt mensen op afstand;
  • Je keuzes zijn vaak impulsief en ongezond;
  • Zelfbeschadiging (automutilatie); 
  • Vlak voelen of onaangeroerd zijn door gebeurtenissen die mensen doorgaans erg van streek zouden maken.  

Impulsief gedrag dat leidt tot misbruik van alcohol en drugs

Iemand met borderline persoonlijkheidsstoornis heeft moeite om zijn emoties te beheersen en heeft vaak het gevoel dat die hem of haar overspoelen. Kleine tegenslagen kunnen al tot een intense woedeaanval of depressie leiden. Deze onvoorspelbare stemmingswisselingen duren vaak een paar uur en bijna nooit langer dan een paar dagen. Iemand met BPS reageert vaak impulsief en dat kan leiden tot negatieve gevolgen, zoals eetbuien, geldverspilling, instabiele (seksuele) contacten of alcohol- en drugsmisbruik. Ook kan het voorkomen dat iemand met borderline zichzelf snijdt of op een andere manier beschadigt (automutilatie). Verder zijn mensen met borderline persoonlijkheidsstoornis vaak bang om in de steek gelaten te worden en voelen zij zich snel afgewezen. 

Zij hebben een wisselend beeld van zichzelf en voelen zich snel eenzaam. Iemand met borderline weet soms niet meer wie die nu eigenlijk is of wat hij of zij voelt. BPS is erg pijnlijk voor de mensen die het hebben en ook voor de mensen die van hen houden.

Handen vasthouden

Wat zijn de oorzaken van borderline persoonlijkheidsstoornis?

Een borderline persoonlijkheidsstoornis wordt vaak veroorzaakt door een combinatie van psychische, biologische en sociale factoren. Je hebt meer kans op borderline wanneer je in je jeugd een ingrijpende ervaring hebt meegemaakt en/of je onveilig hebt gevoeld. Bijvoorbeeld door een scheiding van je ouders, mishandeling of seksueel misbruik. Ook erfelijkheid kan een rol spelen. Er is een verhoogde kans op borderline als dit in je familie voorkomt. Verder kan BPS komen door aanleg voor deze persoonlijkheidsstoornis, bijvoorbeeld doordat je hersenen prikkels op een andere manier verwerken. Hierdoor kun je anders voelen, denken en reageren dan andere mensen.

Emoties verdoven met alcohol en drugs

Het is niet moeilijk om te begrijpen waarom mensen met borderline persoonlijkheidsstoornis vaak proberen de angstaanjagende emoties te verdoven met alcohol en drugs. Omdat de twee stoornissen veel symptomen hebben die elkaar overlappen, is de diagnose van samen voorkomende stoornissen zoals verslaving en borderline moeilijk. Beiden worden bijvoorbeeld gekenmerkt door een slechte impulscontrole, een slecht beoordelingsvermogen, een vertekend zelfbeeld en zelfdestructief gedrag dat leidt tot instabiliteit in banen en relaties en financiële problemen. 

Behandeling van verslaving in combinatie met borderline

Bij Recovery Mental Healthcare werken we met op maat gemaakte behandelprogramma’s die worden afgestemd op jouw situatie. Met de juiste behandeling van verslaving in combinatie met een borderline persoonlijkheidsstoornis is het goed mogelijk om vrij van innerlijke onrust en leegte, productiever en gelukkiger te leven. In de basis omvat de behandeling een holistische benadering die bestaat uit verschillende therapievormen – zoals dialectische gedragstherapie (DGT), cognitieve gedragstherapie (CGT) en psycho-educatie – die je de sociale en spirituele ondersteuning bieden die je nodig hebt om van je verslaving te kunnen herstellen en te leren omgaan met BPS. 

Familieprogramma voor naasten

Bij Recovery Mental Healthcare helpen we ook de naaste omgeving van personen met een verslaving in combinatie met borderline te herstellen. We begrijpen heel goed dat degene met een verslaving niet de enige is die het moeilijk heeft, aangezien het gezin net zo veel – zo niet meer – wordt belast. Ons familieprogramma biedt hulp aan naasten en helpt ze de verslavingsproblematiek en BPS te begrijpen, zodat zij in staat zijn voor zichzelf te zorgen en tegelijkertijd steun te bieden. 

Herstellen van een verslaving in combinatie met een borderline persoonlijkheidsstoornis doe je niet alleen. Wij bieden je graag professionele hulp. Heb je vragen over de behandeling van verslaving bij Recovery Mental Healthcare? Of wil je meer weten over onze ambulante en klinische behandelingen en de therapievormen? Ons multidisciplinaire team van specialisten op het gebied van verslavingszorg beantwoordt ze graag. Je kunt ons bereiken op nummer: 085 – 8200 900 of administratie@recoverymhc.nl.