Acceptance Commitment Therapie (ACT) bij verslaving

Groepsbehandeling

Onze specialisten op het gebied van verslavingszorg werken met het 12-stappenprogramma. Dit is een behandelingsplan waarbij de twaalf verschillende stappen de weg naar herstel beschrijven. Daarbij hebben wij het Minnesota model als uitgangspunt. Volgens dit model kijk je naar de psychologische, sociale, spirituele en biologische gevolgen van een verslaving. In het 12-stappenprogramma komen onder meer individuele begeleiding, psychotherapie, gezinstherapie, en Cognitieve Gedragstherapie (CGT) aan bod, uitgevoerd door professionele hulpverleners. Ook Acceptance and Commitment Therapie (ACT) is een belangrijk onderdeel van het programma. 

In dit blog leggen we uit wat deze therapievorm precies inhoudt en waarom die als effectieve behandelmethode bij verslavingsproblematiek kan worden ingezet.

Wat is Acceptance and Commitment Therapie?

Acceptance and Commitment Therapie (in het Nederlands Acceptatie en Toewijding-therapie) is een vorm van psychotherapie die voortkomt uit de Cognitieve Gedragstherapie. Het is een vorm van therapie waarbij het aanvaarden van (onverklaarde) klachten centraal staat (acceptatie). Je leert om het zinloze gevecht met nare gedachten, emoties en fysieke sensaties waar mogelijk te stoppen. Op die manier ontstaat er aandacht en ruimte voor de dingen die echt belangrijk voor je zijn (commitment). Het doel van Acceptance and Commitment Therapie is niet om klachten te verminderen of op te lossen, maar om mentaal veerkrachtiger te worden.

Met de ACT-methode leer je om op een flexibele manier om te gaan met de obstakels die je in je leven tegenkomt, zodat je je aandacht op waardevolle dingen kunt richten. Het is een ervaringsgericht behandeltraject waarbij je aan de slag gaat met je binnenwereld (emoties en gedachten) en lichaam. Ook mindfulness-oefeningen zijn een onderdeel van het behandeltraject.

Uit welke stappen bestaat het ACT-model?

Het doel van Acceptance and Commitment Therapie is om van een mentaal of fysiek probleem tot een flexibele manier van denken te komen, door middel van zes stappen die in willekeurige volgorde kunnen worden uitgevoerd:

  • Acceptatie: ruimte maken voor vervelende ervaringen;
  • Defusie: afstand nemen van je gedachten;
  • Het zelf: flexibel omgaan met je zelf(beeld);
  • Hier en nu: aandacht voor het hier en nu;
  • Waarden: stilstaan bij wat je echt belangrijk vindt;
  • Toegewijd handelen: investeren in je waarden.

Acceptance and Commitment Therapie: bewezen effectieve behandelmethode

Verschillende internationale studies hebben inmiddels de effectiviteit van Acceptance and Commitment Therapie als behandelmethode bij verslavingsproblematiek aangetoond, waaronder de onderzoeken van Lee et al (2015) en Byrne et al (2019). Daarom is de therapie opgenomen in de richtlijn verslavingsproblematiek van de GGZ standaard. Acceptance and Commitment Therapie ziet psychisch disfunctioneren als het resultaat van het bestrijden van ongewenste sensaties, of het juist nastreven van gewenste sensaties op korte termijn ten koste van de gevolgen op de langere termijn. Het gaat dus om gedrag dat op de korte termijn wordt beloond maar dat op de langere termijn ten koste gaat van de waarden die je nastreeft. De relevantie van deze invalshoek bij de behandeling van verslavingsproblematiek is kraakhelder. Het misbruik van verdovende middelen is vrijwel altijd functioneel in het reguleren van sensaties en emoties. 

Het functioneren op alle levensgebieden wordt steeds meer aangetast naarmate het gebruik een meer structureel karakter krijgt. Hierdoor stapelen problemen op en raakt je leven steeds meer verwijderd van je persoonlijke normen, waarden en behoeften. Je eigenwaarde zakt steeds dieper weg, de emotionele pijn neemt alleen maar toe, de verbinding met de sociale omgeving raakt uit het zicht en het geloof in verandermogelijkheden verdwijnt.

Herstellen van geloof in eigen waarden en mogelijkheden

De behandeling van verslaving begint uiteraard met het stoppen met het gebruik van een middel of een gewoonte. Om de kans op blijvend herstel te vergroten, is het ook noodzakelijk om je  eigenwaarde, verbinding, vertrouwen en geloof in eigen waarden en mogelijkheden te herstellen. Acceptance and Commitment Therapie biedt bij uitstek de mogelijkheid om naast terugvalpreventie te werken aan functionele emotieregulatie die zich richt op acceptatie in plaats van bestrijding. Bovendien biedt deze bewezen effectieve behandelmethode verscheidene tools om zelfcompassie en eigenwaarde te ontwikkelen. Zowel in de relatie met jezelf als in de relatie met de sociale omgeving.

Herstellen van een verslaving doe je niet alleen. Wij bieden je graag professionele hulp. Heb je vragen over Acceptance and Commitment Therapie, een andere therapievorm die we toepassen bij de behandeling van verslaving of het 12-stappenprogramma? Ons multidisciplinaire team van specialisten op het gebied van verslavingszorg beantwoordt ze graag. Je kunt ons bereiken op nummer: 085 – 8200 900 of administratie@recoverymhc.nl.