Je hebt een verslaving – bijvoorbeeld aan alcohol – maar nu heb je besloten te stoppen. Deze keer meen je het. Maar dan komt de verleiding toch weer om de hoek kijken. Voor je het weet, praat je het goed voor jezelf: “alleen in het weekend”, “een keertje op een feestje kan geen kwaad”, “ik koop het niet zelf, maar als iemand iets aanbiedt…”Juist als je bewust hebt gekozen voor een nuchter leven of je in een kwetsbare fase van herstel bevindt, kunnen festivals aanvoelen als een test: blijf je trouw aan jezelf, of laat je je meevoeren?
Herstellen van een verslaving is lastig. Soms helpt het om bepaalde situaties te vermijden. Kun jij tijdens de vrijdagmiddagborrel op je werk bijvoorbeeld niet van dat biertje afblijven? Dan is het misschien beter om die borrel even over te slaan. Toch draait het niet alleen om bepaalde situaties en middelen vermijden, maar ook om het aanleren van nieuwe gewoontes. Heb jij een verslaving en wil je herstellen? Lees dan verder voor praktische tips om de controle terug te krijgen.
Begrijp je verslaving
Als je wilt herstellen van een verslaving, helpt het niet om zonder doel wat tips op te volgen. Het begint met begrijpen waar jouw verslaving vandaan komt. Er zijn verschillende manieren om dat aan te pakken. Sommigen vinden baat bij therapie, terwijl anderen juist veel inzicht krijgen door een dagboek of logboek bij te houden. Probeer voor jezelf te noteren wanneer je naar je verslaving grijpt, en waarom. Was het uit verveling? Stress? Of omdat mensen om je heen het ook deden? Schrijf ook op wat het je op dat moment gaf, zoals rust, ontspanning, focus of een gevoel van verbondenheid.
Het hoeft niet heel veel werk te zijn om een logboek of dagboek over je verslaving bij te houden. Een voorbeeld:
27/10/2025
Dit gebeurde er: ik moest op één werkdag vijf grote projecten afsluiten en drie meetings bijwonen.
Dit deed ik: ‘s avonds dronk ik een fles wijn leeg.
Dit bracht mij: ontspanning, ik stopte met nadenken over werk.
Voldoe op een andere manier aan je behoeften
Wat haal jij uit je verslaving? Meestal heb je een behoefte die niet wordt vervuld, waardoor je naar verslavende middelen of hobby’s grijpt. Ben je vaak gespannen, dan drink je misschien omdat het je rust in je hoofd geeft of je lichaam ervan ontspant. Voel je je eenzaam, dan is alcohol, drugs of gokken vaak een manier om dat gevoel te onderdrukken of om er sociaal ‘bij te horen’. Vind je het moeilijk om je te concentreren, dan kunnen bepaalde medicijnen je op de korte termijn helpen. Cold turkey stoppen met je verslaving is dan niet vol te houden, want de behoefte die je probeert te vervullen blijft. Vermijd je verslaving daarom niet, maar zoek naar een gezonde gewoonte waarmee je aan je behoefte voldoet. Zo ondersteun je jezelf tijdens je herstel.
Deze gezonde gewoonten dragen bij aan je herstel
Als je weet wat je uit je verslaving haalt, kun je gaan nadenken over gezonde gewoonten waarmee je dat doel bereikt:
Als je behoefte hebt aan ontspanning
Gebruik je jouw verslaving om je te ontspannen? Probeer dan eens een alternatief om jezelf op een andere manier tot rust te brengen:
- Maak een korte wandeling na het eten
- Zet een timer en schrijf alles waarover je je zorgen maakt van je af
- Neem ‘s avonds een moment voor jezelf om zonder scherm een kop thee te drinken
- Neem een warm bad of een lange douche
- Pak een oude hobby weer op
- Lees een boek of luister naar een luisterboek voor je gaat slapen
- Zet al je meldingen een uur per dag uit
- Eet al je maaltijden zonder scherm
- Plan tijd voor jezelf in zoals je ook je taken inplant
Als je verlangt naar een beloning of een geluksgevoel (dopamine)
Verslavende middelen of gedrag geven je vaak een dopamineshot. Maar dat kun je ook uit gezonde dingen halen:
- Maak elke dag tijd voor iets wat je leuk vindt, hoe klein ook
- Geef dagelijks iemand een compliment
- Zet een half uur per dag harde muziek op
- Schrijf ‘s avonds op wat je goed hebt gedaan
- Vervang ‘ik moet’ door ‘ik kies ervoor om’
- Beloon jezelf af en toe met iets kleins
- Schrijf elke dag één ding op waar je blij van wordt
- Schrijf elke avond een ding op dat je die dag goed hebt gedaan
- Leer iets nieuws, zodat je dat doel kunt behalen
Als je energie, focus of productiviteit belangrijk vindt
Grijp je naar stimulerende middelen om de dag door te komen? Kijk dan of je op een andere manier aan energie kunt komen:
- Maak ‘s ochtends een takenlijst met je doelen voor die dag (houd het realistisch)
- Zet een uur lang je notificaties uit terwijl je je takenlijst afwerkt
- Kies vaste eet- en slaaptijden
- Deel grote taken op in kleine stappen
- Ruim elke dag iets kleins op
- Maak een specifieke focus-playlist
- Check je mail en berichten alleen op vaste momenten
Als je behoefte hebt aan sociaal contact
Sommige verslavingen, zoals drinken of gamen, geven je het gevoel dat je ergens bij hoort. Maar verbinding kan ook anders:
- Stuur elke dag een bericht naar een vriend, vriendin of kennis
- Bel iemand die je lang niet hebt gesproken
- Geef een vreemde een compliment
- Bedank iemand voor iets kleins
- Ga bij een club of vereniging
- Doe vrijwilligerswerk
- Nodig iemand uit om gewoon samen te zijn, ook als jullie allebei iets anders doen
- Zeg hallo tegen je buren, stop om te vragen hoe het gaat
- Noem elke dag een persoon die om je geeft
- Schrijf ‘s avonds op hoe iemand je die dag blij heeft gemaakt
Hoe begin je met gezonde gewoontes?
Gezonde gewoonten klinken goed, maar hoe zorg je ervoor dat je ze volhoudt? De truc zit in het maken van kleine afspraken met jezelf die je ook echt kunt nakomen. In een keer alle gewoontes van hierboven in je dagelijkse routine verwerken, is niet realistisch, maar je kunt er wel met een paar starten! Schrijf voor jezelf op waar je mee wilt beginnen en beloon jezelf met iets kleins als je alle drie die dingen in een week doet. Of gebruik een app zoals Finch, waarin je punten krijgt voor elke ‘self-care’ gewoonte die je op een dag uitvoert. Zo maak je er niet alleen een gewoonte van, maar ook iets waar je plezier aan beleeft. (Dit laatste is af te raden als je een gameverslaving hebt.)
Hulp nodig bij het herstellen van je verslaving?
Kamp je met een verslaving en wil je herstellen, dan hoef je dat gevecht niet alleen te voeren. Gezonde gewoonten kunnen je herstel ondersteunen, maar bij een ernstige verslaving aan bijvoorbeeld alcohol, drugs of medicijnen is professionele hulp vaak nodig. Wil je weer grip krijgen op je leven? Bel ons dan vandaag nog via 085 – 8200 900 of doe onze verslaving-zelftest.
Je staat er niet alleen voor. Onze specialisten helpen je graag verder.